Connect with us

македонија

Државата ќе се задолжува поевтино кај граѓаните

За првпат народни обврзници на македонскиот финансиски пазар

објавено

на

Од Министерството за финансии деновиве најавија издавање на т.н. народна или граѓанска обврзница, наменета исклучиво за физички лица, коишто за тоа ќе добијат камата. Најверојатно  ќе биде двегодишна обврзница, а најмалиот износ кој ќе може да се уплати е 10 илјади денари, како и за постојните обврзници и записи.

Наскоро и граѓаните во Македонија ќе можат да инвестираат во таканаречени граѓански или народни обврзници што ќе ги издаде Министерството за финансии и за тоа да добијат соодветен надомест, односно камата. Оваа новина пред хрватските инвеститори пред неколку денови ја најавија од Министерството за финансии, во рамки на настанот „Денови на македонскиот пазар на капитал“ во организација на Македонска берза и Загрепска берза, кој примарно беше наменет за хрватските инвеститори и финансиски посредници кои доаѓаат во Скопје.

„Планираме да издадеме она што Хрватска веќе го направи, граѓанска обврзница. Нашата намера е тоа најверојатно да биде пред летните одмори. Ќе се обидеме да ги убедиме нашите граѓани да имаат доверба во државата и инвестираат во сигурни хартии од вредност и за тоа да добијат сигурен прилив“, рече Дејан Николовски, првиот човек во одделот за јавен долг во Министерството за финансии.

Тој додаде дека тоа ќе биде најверојатно двегодишна обврзница, а најмалиот износ кој ќе може да се уплати е 10 илјади денари, како и за постојните обврзници и запис, додека обврзницата ќе биде наменета само за индивидуи, односно за граѓаните.

До крајот на годинава и проектна обврзница, а во најава и зелени обврзници

Директорката на Загрепската берза Ивана Гажиќ (на фотосот втора од десно) во интервју за МИА ги сподели позитивните искуства во Хрватска со овој инструмент, истакнувајќи дека повеќе од 43 000 луѓе, односно повеќе од еден процент од целокупната популација, инвестирале во народната обврзница.

Инаку, Хрватска во почетокот на годинава издаде граѓански обврзници кои на тамошниот пазар на капитал се покажаа многу успешни, надминувајќи го повеќе од двојно планот државата на овој начин да се задолжи за околу 500 милиони евра, односно, граѓаните во Хрватска запишаа државни обврзници во вредност од над милијарда евра. Средствата собрани со издавањето на оваа обврзница, како што изјавија хрватски официјални лица, во најголема мера ќе се искористат за прилагодување на структурата на јавниот долг со цел, долгорочна одржливост на долгот, но исто така и за минимизирање на долгорочните трошоци за задолжување.

Поконкретно, со тој износ Хрватска ќе ги рефинансира долговите кои доспеваат годинава. Таму минималниот депозит за граѓаните беше 500 евра, минималната каматна стапка е 3,25 отсто годишно, а рокот на достасување на обврзницата е 2025 година.

Од Министерството за финансии не прецизираа колкава ќе биде емисијата на македонската граѓанска обврзница, односно колку пари планира државата да собере од граѓаните, како и која ќе биде каматата.

Зборувајќи за каматните стапки за другите видови државни записи и обврзници кои што се издадени, Николовски од Министерството  рече дека каматата за 12 месечните краткорочни хартии од вредност е 4 отсто годишно, а за оние на 15 години е 5,9 отсто. За другите, каматите се помеѓу овие две вредности.

Македонија во почетокот на март се задолжи на меѓународниот финансиски пазар со издавање на еврообврзница, деветта по ред до сега, во износ од 500 милиони евра со купонска каматна стапка од 6,96 отсто. Со другите трошоци, фактички каматата е 7,25 отсто. Рокот на отплата е четири години.

„За другите инвеститори планираме до крајот на годинава на домашниот пазар да воведеме проектна обврзница, која ќе многу атрактивна, а за прв пат исто така планираме да почнеме и со подготовки за издавање на зелени обврзници“, рече Николовски.

Тој посочи дека зелените обврзници се тренд кон кој што треба да се вклучиме и ние. За таа цел потребни се одредени подготовки за издавање на зелени обврзници кој трае шест до осум месеци. Николовски исто така додаде дека кај инвеститорите веќе постои заинтересираност за ваков вид хартија од вредност и очекуваат што побрзо нашата држава да се појави на пазарот и со ваква обврзница.

Една од новините е и промена на платформата за издавање на примарни државни записи и обврзници, односно премин кон платформата на Блумберг, така што се планира наредните издавања на хартии од вредност на примарниот пазар да биде преку оваа платформа.

Во Хрватска еден процент од жителите веќе купиле народни обврзници

Народните обврзници пред неколку денови беа претставени на  настанот „Денови на македонскиот пазар на капитал“ во организација на Македонската и Загрепската берза, при што  на едно место беа собрани преку 50 претставници на хрватските и македонските брокерски куќи и банки, инвестициски и пензиски фондови, котирани компании, регулатори, депозитари и други учесници на пазарот.

Во интервју за МИА, пак, директорката на Загрепска берза, Ивана Гажиќ, вели дека издавањето народни обврзници би бил добар тест за пазарот, да се испита како размислуваат граѓаните и инвеститорите, да се задолжи државата на домашен терен, да се испита колкава доверба имаат граѓаните во државата, а верува дека ќе има интерес.

Гажиќ ги споделува позитивните искуства во Хрватска со овој инструмент, истакнувајќи дека повеќе од 43 000 луѓе, односно повеќе од еден процент од целокупната популација, инвестирале во народната обврзница.

„Прогнозите беа дека интересот на јавноста ќе биде околу 500 милиони евра, додека остатокот од една милијарда евра беше планиран за институционални инвеститори. Она што се случи при самото запишување ги изненади сите. Имено, само граѓаните запишаа 1,35 милијарди евра, а фондовите запишаа дополнителни 500 милиони евра. Најмладиот инвеститор има 19 години, а најстариот 99 години“, објаснува Гажиќ.

Една од важните цели за државата во оваа проблематика бил секако приносот да остане кај хрватските инвеститори кои може дополнително да го инвестираат или да го потрошат во својата татковина, додава директорката Гажиќ, при што истовремено на државата и стои на располагање стабилна инвестициска база на која може да смета.

„Во Хрватска веќе е најавено дека вакви емисии ќе продолжат да се издаваат и во иднина, а ние со нетрпение го очекуваме тоа.“

Како до повеќе инвеститори од странство на домашната берза

Инаку, настанот „Денови на македонскиот пазар на капитал“ во организација на Македонската и Загрепската берза на едно место собра преку 50 претставници на хрватските и македонските брокерски куќи и банки, инвестициски и пензиски фондови, котирани компании, регулатори, депозитари и други учесници на пазарот.

Со оглед на сопственичката поврзаност на Македонската и Загрепската берза (берзата од Хрватска има 30% удел во Македонската берза) и интенцијата за продлабочување на билатералната стратешка соработка, примарната цел на настанот беше учесниците на хрватскиот пазар на капитал детално да се запознаат со македонскиот пазар, со што ќе се олесни нивниот пристап до македонскиот пазар.

Настанот со воведни обраќања го отворија претседателката на Комисијата за хартии од вредност Нора Алити, претседателката на Управниот одбор на Загрепска берза,  Ивана Гажиќ и главниот извршен директор на Македонска берза Иван Штериев.

„Свесни сме дека меѓусебното информирање за двата пазара моравме да го подигнеме на едно повисоко ниво затоа што ако сакаме да се вратат повеќе странски портфолио инвеститори мора тие да се запознаат со нашите продукти, со нашата инфраструктура и да најдат бизнис интерес и можности за инвестиции на нашиот пазар. Изминатите години имавме неколку добри години, но сепак основен двигател на пазарот се македонските инвеститори и во добар дел македонските физички лица. Тоа е добро и посакувано, но не е идеална структура на прометот. Ние би сакале да имаме повеќе инвеститори од странство, тие да донесат и нов промет и нови практики“, изјави главниот извршен директор на Македонската берза, Иван Штериев.

„Македонскиот пазар нуди исклучително интересни можности за инвестирање и преку овој настан сакавме да ги доближиме уште повеќе до учесниците на хрватскиот пазар на капитал. Имаме долга историја на висококвалитетна соработка со Македонската берза. Со оглед на сопственичката поврзаност, сакаме да ја продлабочиме оваа соработка на обострано задоволство со цел да обезбедиме поголема видливост на регионалниот пазар и на сите наши компании на глобалната инвестициска карта“, истакна Ивана Гажиќ. 

македонија6 часа ago

Десет проекти на Publicis Groupe Skopje беа наградени за најдобри маркетинг кампањи во Адриатик регионот

економија2 дена ago

Триглав Осигурување со нов производ за осигурување на дом, Мој дом

македонија4 дена ago

Случајот Анѓушев против Цветковска од ИРЛ повторно на суд

банки6 дена ago

УНИБанка успешно го одржа третиот тениски турнир „UNIBank Invitational 2023“

економија1 недела ago

Фероинвест/Централинвест изгради биогасна електрана

банки1 недела ago

ПроКредит холдингот со зголемен профит во првиот квартал

економија1 недела ago

Мукаетов за српски “Профит“: Глобализацијата на брендот „Алкалоид“ останува наш фокус

банки2 недели ago

„#ПроВозиСе со ПроКредит и Mastercard” и добиј нов градски велосипед

економија2 недели ago

Возилата на „Брако“ ќе го чистат Крит

македонија2 недели ago

Прогресив – единствена акредитирана академија за извршни менаџери во Македонија