ЕУ со директна буџетска поддршка за реформа на македонското образование

Надлежните институции со оваа финансиска поддршка веќе спроведуваат неколку реформи и проекти , како што се „Гаранцијата за млади“, претворање на три средни училишта во земјава во регионални центри за стручно образование и обука, како и промена на легислативата.

Со директна буџетска поддршка од ЕУ, македонското Министерство за образование и наука и Министерството за труд и социјална политика (а вклучено е и Министерството за финансии) ги спроведуваат реформите поддржани со Договорот за изведба на реформи во секторот „ЕУ за млади“. Износот наменет за буџетската поддршка е 15 милиони евра и е наменет за да се поддржи спроведувањето на Програмата за реформи во вработувањето и социјалната политика –ЕЦРП (2017-2020).

Надлежните институции, меѓу кои се и Агенцијата за вработување, Центарот за стручно образование и обука, итн.,   со оваа финансиска поддршка веќе спроведуваат неколку реформи и проекти , како што се „Гаранцијата за млади“, претворање на три средни училишта во земјава во регионални центри за стручно образование и обука, како и промена на легислативата.

„Гаранцијата за млади“ е програма која се спроведува ширум Европа, а во 2018 Македонија беше првата земја што не е членка на ЕУ, а ѝ се придружи на оваа иницијатива.

Оваа мерка им овозможува на младите на возраст до 29 години коишто спаѓаат во категоријата НЕЕТ (лица коишто се невработени и не се вклучени во образование или обука) да добијат соодветна понуда за работа, да го продолжат образованието или да се вклучат во некоја од активните програми и мерки за вработување, во период од 4 месеци откако ќе се пријават како невработени лица во Агенцијата за вработување.

„Шемата ‘Гаранција за млади’ за првпат беше пилотирана во три општини во 2018 година. В о2019-та се спроведе низ државата, со посебен фокус на три региони – Полошкиот, Североисточниот и Југозападниот – во коишто најголем број млади беа евидентирани во категоријата НЕЕТ. Во моментов се одвива втората фаза. Во 2020 година вкупно 25.502 млади, од кои половина жени се пријавиле за шемата, од коишто 7.684 се вработиле во рок од 4 месеци, додека 1.257 влегле во некоја од активните мерки за вработување кои не водат до директно вработување, но ја зголемуваат вработливоста.
Оттаму, успешноста на ‘Гаранцијата за млади’ досега изнесува 35 проценти“, објасни  Галиа Божанова, тим лидер во WEglobal, организацијата со чијашто техничка помош македонските надлежни институции ги спроведуваат реформите поддржани со Договорот за изведба на реформи во секторот “ЕУ за млади“.

Таа додава дека секторската буџетска поддршка им помага на партнерските земји да ги мобилизираат домашните приходи, со што во помала мера ќе зависат од надворешна помош.

„Таа поттикнува транспарентно и добро управување, со што придонесува кон борбата против корупцијата и создавање поволна клима за приватни инвестиции во партнерските земји на ЕУ“, истакна Божанова.

На прес конференцијата по повод проектот „ЕУ за млади“ беше претставен  и системот за следење, чија цел ќе биде да утврди колку добро напредуваат завршените ученици со стекнатото знаење. Доколку поради било која причина им треба помош, системот за следење ги наоѓа и им помага, на пример, преку програмата „Гаранција за млади“.

Во пилот фазата на овој проект ќе бидат вклучени 3.000 матуранти и лица коишто завршиле обуки за возрасни. Внесувањето на потребните податоци ќе им одзема само по неколку минути два пати во текот на 6 месеци.