регион
Како двата најголеми хрватски производители на кафе се борат за потрошувачи
Иновативни модели на сопствена малопродажба

Двата најсилни производители на кафе во Хрватска и во регионот, Франк група и Атлантик група, во последно време развиваат сосема нови продажни канали, всушност сопствена малопродажба. Проектите во суштина се разликуваат, но ги следат најновите трендови во угостителството и каналот HoReCa (хотели-ресторани-кафулиња).
Двата најсилни производители на кафе во Хрватска и во регионот, Франк група и Атлантик група, во последно време развиваат сосема нови продажни канали, всушност сопствена малопродажба. Проектите во суштина се разликуваат, но ги следат најновите трендови во угостителството и каналот HoReCa (хотели-ресторани-кафулиња).
Како што пишува загрепски Лидер медиа, во својот деловен извештај за 2022 година, Атлантик неодамна само накратко го спомна својот нов иновативен проект Ziggy’s Coffee, бренд и синџир на кафулиња специјализирани за производство и подготовка на пијалаци од кафе.
„Ова е проект со кој го тестираме потенцијалот на пазарот за потрошувачка на кафе за носење преку нашата сопствена малопродажба и доаѓаме до нови потрошувачи. Ziggy’s Coffee е бренд кој ги контролира сите фази во подготовката на кафето, од купување зелено кафе од производителот до услугата на баристата (специјализиран подготвувач на кафе во локалите) и доставувањето на готовиот пијалак. Кафето за носење е основна понуда на Ziggy’s Coffee, а не друга опција како повеќето ресторани. Скроивме решение за сите оние кои не можат или не сакаат да седат во кафулиња, но сакаат да уживаат во кафе на практичен, брз и едноставен начин, чиј квалитет е еднаков или подобар од тој во кафуле. Покрај избор од неколку вкусови на кафе, се нудат и сезонски производи како топло чоколадо, лимонада, ледени чаеви и фрапе“, велат во Атлантик.
Покрај топлите пијалаци, Ziggy’s нуди и избор на слатки и солени закуски кои одлично се комбинираат со кафето.
„Ziggy’s Coffee е единственото место во Загреб што ја нуди популарната португалска торта пастел де ната. Со пријатна атмосфера, персоналот е одлично запознаен со производите на Ziggy и е посветен на процесот на подготовка на кафе. Сите баристи во продажните места минуваат низ детална обука за подготовка и сервирање на кафе“, објаснуваат во Атлантик.
Првото појавување на брендот Ziggy во јавноста се случи на крајот на мај минатата година на меѓународната градинарска изложба Floraart. Во септември, Ziggy’s Coffee ја отвори својата прва локација, а брендот ја заврши 2022 година со вкупно пет локации во Загреб. Во Атлантик најавија дека нивниот концепт ќе се тестира на различни локации преку различни типови на објекти.
„Во моментов сме во тест фаза на проектот, а со оглед на посетеноста и повратните информации, можеме да кажеме дека Ziggy’s Coffee за краток период од неколку месеци ги освои љубителите на кафе во Загреб. Со проектот раководи тим во рамките на New Growth, одделот за развој на нови бизниси и брендови во Атлантик Група, а тимот го води Томислав Балиќ, раководител на развојот на новиот комерцијален канал. Овој проект е важен чекор напред за Атлантик Група, бидејќи експериментираме со контрола на целосниот синџир на вредност, од самото производство до малопродажба и директен контакт со потрошувачот“, велат во Атлантик и додаваат дека Ziggy’s Coffee воедно им е и совршена алатка за истражување на пазарот која овозможува повратни информации од потрошувачите на самото место.

Snogoo се шири надвор од Загреб
Уште за време на пандемијата, загрепски Франк започна со една иновација, платформата на уреди за самопослужување Snogoo, од кои во моментов има повеќе од две илјади на пазарот и нивниот број сè уште расте. За компанијата ова е значаен чекор напред во дигитализацијата и во сегментот B2C (бизнис со потрошувач). Минатата година на ул. Илица во Загреб беше отворена првата целосно дигитализирана кафетерија Franck Snogoo, а набргу потоа и на Драшковиќева 16.
„Овoj walk-in-store е достапен 24/7, и нуди повеќе од 36 различни напитоци од кафе од нашите познати брендови, како и други топли и ладни пијалаци, сендвичи, колачи, грицки и свежо цедени сокови“, велат во Франк. .
Станува збор за концептот на дигитална платформа која ги комбинира производите на Франк и дигитализираниот пристап до потрошувачот преку мобилна апликација. Уредите се опремени со најмодерна IOT (Internet of Things) дигитална технологија, односно телеметрија, а сите уреди се поврзани 24/7 во реално време со Snogoo Cloud, преку кој со помош на дигиталната платформа се управува со сите технолошки, логистички и квалитативни аспекти на синџирот на снабдување.
„Во пракса, тоа значи дека оперативно во реално време имаме прецизни информации за апсолутно сите аспекти на деловното работење на сите наши продажни места и во машините за самопослужување кафе, како што се состојбата на залихи, температурата и притисокот на машината, квалитетот на зрната, гранулацијата на мелницата за кафе, квалитет и проток на водата, нормативи и слично. Како дел од постоечката дигитална платформа, ја развивме нашата мобилна апликација Snogoo wallet, преку која директно комуницираме со потрошувачите и преку која тие можат да се поврзат преку Bluetooth со секој наш уред за самопослужување, без разлика дали е за топол или ладен асортиман, како и да прават безготовински плаќања и учество во програми за лојалност и систем за наградување преку Snogoo поени“, објаснуваат во Франк.
Според податоците на компанијата, нивната продавница дневно ја посетуваат од 300 до 500 потрошувачи, а имаат над 20 илјади редовни корисници на платформата и мобилната апликација Snogoo. Планот е да се прошири концептот за кафе на Snogoo во други поголеми градови и туристички центри. Заедно со Snogoo, Франк дизајнираше уште еден нов концепт, Franck Experience Store, а минатата година беа отворени две локации во центарот на Загреб и во самиот центар на Сараево.
Станува збор за модерно уреден простор со широк избор на кафиња и чаеви од брендот Franck.
„Продавницата носи и една новина што ја прави единствена, а тоа се четири силоси Azomico кои обезбедуваат зрната кафе да останат свежи и да се мелат на лице место, во зависност од преферираниот начин на подготовка. Силосите се полни со азот, кој го спречува процесот на расипување и ги зачувува богатите вкусови на зрната кафе. Во исто време, во изложбениот простор е поставен и пржилница со помал волумен на Petroncini Briciola“, заклучуваат во Франк.
Инфлацијата не влијаеше на потрошувачката на кафе
И кај двата производители, продажбата на кафе минатата година порасна со двоцифрена стапка и покрај сите инфлациски притисоци. Кафето инаку е најголемата производна категорија во Атлантик Група, што носи околу 20 проценти од вкупниот приход на компанијата. Додека Франк е хрватскиот национален лидер, Атлантик е регионален (лидер на пазарот во Словенија каде го има Barcafee и Србија со брендот кафе Гранд), со повеќе од 23 илјади тони годишно производство. Атлантик во својот финансиски извештај објави дека во деловната област на кафе минатата година остварил приход од околу 185 милиони евра, што е за 16,2 отсто повеќе од 2021 година.
Најголем раст е остварен на пазарите во Србија, Словенија и Босна и Херцеговина. Извештајот објаснува дека растот на продажбата бил под влијание на подобрата епидемиолошка ситуација на сите пазари, укинувањето на ограничувањата за работата на каналите на HoReCa и успешната туристичка сезона во Хрватска. Дел од зголемувањето на приходите е резултат и на растот на продажните цени поради порастот на цените на сите клучни суровини, материјали за пакување, енергетски производи и услуги.
Растот на приходот на свежо печеното мелено кафе е генериран пред се од растот на продажните цени поради значителното зголемување на цената на суровото кафе и материјалот за пакување, а раст на обемот е остварен и кај другите категории на кафе. Кафето еспресо во портфолиото на Атлантик доживува значителен раст првенствено како резултат на успешните стратешки партнерства во изминатите години, зајакнувањето на перцепцијата на брендот и освојувањето нови клиенти во каналите HoReCa и On the Go.
Тихана Вујчиќ, маркетинг директор за Barcaffe и On the go сегментот во стратешката деловна област Кафе, вели дека Атлантик во категоријата кафе на хрватскиот пазар расте од година во година, и во однос на приходите и во однос на пазарниот удел.
„Промислено влегуваме во нови категории и го прошируваме нашиот асортиман, па можеме да кажеме дека секоја наредна година е рекорд за нас, како во малопродажбата, така и во сегментот HoReCa. Во Хрватска моментално работиме со преку 2.500 партнери во HoReCa сегментот, а тој број расте од ден на ден. Одличен пример кој го поттикнува ширењето на еспресото Barcaffe на хрватскиот пазар е бројот на обуки во Академијата Barcaffe во Загреб, каде се закажуваат термини дури и за време на викендите, што е доказ и за интересот и за нашата посветеност за најдобра можна едукација за нашите постоечки и нови партнер“, вели Вујчиќ.

Дефицит на сирово кафе
Во каналот HoReCa, Франк е, како што велат од компанијата, лидер на пазарот за еспресо кафе со удел од околу 35 проценти, а пијалаците на Франк се присутни на околу 7.500 локации на HoReCa. Во 2022 година, Групацијата Франк оствари приходи од продажба од околу 108 милиони евра, што е за 13 отсто повеќе од претходната година.
Поради значителното зголемување на цените на суровините, особено на сировото кафе, која е на највисоко ниво во последните 11 години, како и на другите материјали како што се трошоците за пакување и логистика, во 2022 година, според неревидирани податоци, Франк постигнал пониска бруто-маржа за 12,7 процентни поени. Како што неодамна објави компанијата, негативните трендови што доведоа до драстично зголемување на цените на сировото кафе на почетокот на 2021 година продолжија да влијаат на глобалниот пазар во 2022 година, а на глобално ниво за сезоната 2023/2024 година, дефицитот на суровото кафето повторно може да се очекува во споредба со побарувачката, што би било втора сезона по ред на недостиг на сурово кафе во однос на потребите на светскиот пазар, а со тоа и дополнителен притисок врз производителите.
И покрај растот на овие трошоци, Франк се обиде што помалку да го пренесе ефектот од нарушувањата на пазарот на крајните потрошувачи. Групацијата Франк го амортизираше најголемиот дел од влијанието на трошоците, првенствено преку оптимизирање на внатрешните ресурси, вклучително и прилагодување на бројот на вработени.