Како Тесла и Кинезите им го украдоа шоуто на германските брендови

Штотуку одржаниот  биенален саем за автомобили во Минхен (IAA Mobility) од 5 до 10 септември беше своевидно последно предупредување до европската автомобилска индустрија. Наместо престижните мерцедеси и поршеа, во центарот на вниманието беа кинеските брендови со еден куп новитети во полето на електричните возила, како и опасниот ривал од Америка, Тесла.

Штотуку одржаниот  биенален саем за автомобили во Минхен (IAA Mobility) од 5 до 10 септември беше своевидно последно предупредување до европската автомобилска индустрија. Наместо вообичаената доминација на луксузните мерцедеси и силуетите на ганц новите „поршиња“ прекриени со чаршави од сатен, годинава некој друг го украде шоуто. Сите погледи овој септември беа вперени во она што имаше да го покаже американската Тесла и забревтаните кинески производители на електрични автомобили. После неколку години на загревање и земање залет, ривалите на германските и останатите најголеми европски брендови почнаа да задаваат сериозни удари.

Тесла (Tesla, Inc.) на ексцентрикот Илон Маск, којашто инаку ретко се појавува на автомобилски саеми, ја претстави унапредената верзија на својот најпродаван Model 3, додека BYD, најголемиот кинески производител на електрични возила, којшто пред неколку месеци ја надмина Тесла како најголем производител на целосно електрични возила (EV) на планетава, прикажа рекорден број на шест нови модели на централно место во минхенските хали.

Организаторите на саемот изјавија дека 41% од изложувачите беа азиски компании, меѓу нив и корејските производителите на батерии за електрични автомобили LG и Samsung. Бројката на кинески компании што изложуваа беше двојно поголема во однос на претходното саемско издание од 2021 година, и исто така вклучи пазарни лидери во технологија за батерии со големи амбиции за освојување на европскиот пазар.

„Кина го насочи својот фокус кон европскиот пазар, со потенцијал фундаментално да го промени изгледот на европската автомобилска индустрија онаква каква што ја знаеме. Поддржана од државни пари и субвенции, не е тајна дека кинеската автомобилска индустрија сега е растечки предизвик за конкурентите во Европа, САД и останатите големи производители“, истакна  Сигрид де Врис, главниот лобист при Европската асоцијација на производители на автомобили (ACEA) во своето отворено писмо пред почетокот на саемот.

А, не дека Европејците не се трудат. Во својот роден Минхен, BMW вети ексклузивност со својот концепт Vision Neue Klasse, а Volkswagen  и Mercedes исто така имаа со што да се пофалат, презентирајќи нови електрични модели. Но, доста од овие возила се планирани да влезат во комерцијално производство дури за неколку години. Дотогаш, конкуренцијата, особено онаа од Азија, го презема воланот.

„И додека транзицијата кон електрични возила кај постарите автомобилски брендови од Европа се движи со побавна брзина, американската Tesla, кинескиот BYD и останатите конкуренти надвор од континентот земаат залет. Сметаме дека две третини од светскиот автомобилски пазар е можен таргет на кинеските компании, а Европа е најподатлив регион за нив, со оглед на големината и јасната определба за зелена транзиција“, наведоа од швајцарската банка UBS во својата анализа непосредно пред почетокот на минхенското авто – шоу.

Налетот на Кина, глобален лидер во производство на батерии, и не е така нова работа во европските автомобилски кругови; нејзините брендови прават продор на побогатите континентални пазари со своите електрични возила уште од Париското мото шоу во 2022. Меѓутоа, инвазијата е на работ да се претвори во катастрофа за европските компании.

Податоците од Schmidt Automotive Research, што покриваат 18 пазари во Западна Европа, покажуваат дека едно од десет продадени нови електрични возила во јули било од кинески бренд, а се зборува дека најмалку една компанија од Кина наскоро ќе инвестира во производен погон во ЕУ.

“Ако Париз не беше повик за будење, Минхен дефинитивно е“, вели Матијас Шмит, аналитичар на автомобилскиот пазар.

Подемот на кинеската автомобилска индустрија

Според извештајот на Меѓународната трговска администрација (ITA) од пред неколку месеци, Кина напредува во првите редови на глобалниот автомобилски пазар, на пол позиција во годишната продажба и производство. Во 2021 година, продажбата надмина 26 милиони возила, од кои 21,48 милиони се патнички автомобили, што покажува зголемување од 7,1 отсто во однос на 2020 година. До 2025 година се предвидува дека земјата ќе произведе 35 милиони возила.

Кина доминира на глобалниот пазар на нови енергетски возила (NEVs). Според податоците на кинеското Министерство за јавна безбедност, до крајот на 2022 година, Кина се пофали со импресивни 13,1 милиони NEVs. Ова претставува значителен пораст од 5,26 милиони возила, што бележи впечатлив годишен раст од 67,13 проценти во однос на 2021 година. Министерството додаде дека до 2022 година во земјата ќе има 417 милиони возила. Од нив, 319 милиони ќе бидат автомобили, што претставува 76,59 отсто од вкупните возила, што бележи пораст од 17,52 милиони или 5,81 отсто во однос на претходната година.

Во 2022 година, Здружението за патнички автомобили објави дека BYD, SAIC-GM-Wuling, Tesla China, Aion и Changan Automobile ги зазедоа првите пет места за продажба на нови енергетски возила во Кина. Тие продадоа 1,79 милиони, 442.100, 439.800, 304.911 и 273.757 возила соодветно.

Германците со проблеми

Самот во Минхен само ги рефлектираше тешкотиите со кои се соочува германската економија.

Во јуни, европската економска локомотива забележа пад на индустриското производство за 1,5 отсто во споредба со мај. Овој пад главно беше поттикнат од падот од 3,5 отсто во автомобилската индустрија во Германија. Падот ја одразува пошироката економска стагнација на Германија.

Падот на германското индустриско производство е далеку од она што го предвидоа економистите и ја зголемува веројатноста производствениот гигант да доживее нов пад подоцна оваа година, што би можело да го турне во рецесија, велат аналитичарите.

Германската асоцијација на автомобилската индустрија забележа дека во првата половина од годината биле произведени околу 2,2 милиони автомобили. Иако ова е значително зголемување во однос на истиот период во 2022 година, производството останува за 10 проценти пониско од првата половина на 2019 година. Сè уште може да биде потребно извесно време да се врати на производствените нивоа од  пред Ковид-19.

„Германската индустрија останува во немирни води“, забележа Саломон Фидлер, економист во Barenberg деновиве. Дополнително, тој истакна дека минатогодишниот нагло скок на цените на енергијата и падот на побарувачката од САД и Кина се меѓу факторите кои придонесуваат до падот на германската авто индустрија. На пример, Фолксваген соопшти дека неговите испораки во Кина се намалени за 14,5 отсто во првиот квартал. Иако имаше закрепнување во април и мај, општите испораки за првата половина од годината сè уште беа за 1,2 отсто пониски отколку во 2022 година.

Сепак, многу фактори придонесуваат за неволјите што ја мачат германската автомобилска индустрија.

Навидум бескрајните високи трошоци за енергија се голем проблем за германските компании, особено оние што користат многу енергија, како тешките индустрии. Цените на енергијата пораснаа минатата година поради прекинот во снабдувањето со природен гас од Русија поради украинскиот конфликт.

„По шокот на цената на енергијата на крајот на минатата година и релативно благата зима, компаниите се длабоко загрижени за идниот развој“, рече Ахим Деркс, заменик генерален директор на Германските стопански и индустриски комори.

Следствено, многу бизниси го намалија своето производство. И покрај некои намалувања на цените, тие сè уште се речиси двојно повисоки од 2021 година. Овој ненадеен скок на трошоците за енергија ги направи компаниите несигурни за нивните идни планови.

Кина со обилна државна поддршка за електричните возила

Од друга страна, пак, кинеската влада воведе политики за зајакнување на индустријата за електрични возила (EV), усогласувајќи се со целта за намалување на јаглеродните емисии. Планот за развој на индустријата за нови енергетски возила (2021-2035), воведен од Државниот совет на 2 ноември 2020 година, поставува национална стратегија за одржлива автомобилска иднина со пониски емисии.

Кина воведе план за даночни стимулации од 72,3 милијарди американски долари во текот на четири години, почнувајќи од 21 јуни 2023 година, за промовирање на ЕВ и еколошки возила. Овој пакет вклучува целосно ослободување од данок за купување еколошки возила  помеѓу 2024 и 2025 година, со потенцијални заштеди од приближно 4.170 долари по возило, постепено намалувајќи се на половина од тој износ во 2026-2027 година, за да се поттикне растот во автомобилскиот сектор.

Некои регионални иницијативи ги вклучуваат Упатствата за финансиска поддршка на Шенжен за 2023 година за висококвалитетен развој на снабдувањето со нови енергетски возила и Планот за имплементација на Шангај за забрзување на развојот на индустријата за нови енергетски возила (2021-2025).