Неделата ја одбележи пад на цените на берзанските стоки: намален ризикот од поскапување на житото и енергенсите

Обидот за државен удар во Русија минатиот викенд беше краткотраен, што го отстранува ризикот од значителен пораст на светските цени на суровините, пред се на пченицата и енергијата.

Зад нас е седмица  во која паднаа цените на нафтата, гасот и повеќето други енергетски производи. Заедно со нив, на неделно ниво паднаа и цените на речиси сите метали (индустриски и благородни), исто и на некои земјоделски производи како кафе, шеќер или семе од репка. Единствен исклучок беше пченицата, која порасна за речиси 10 проценти на неделно ниво на CBOT (Chicago Board of Trade, референтна светска берза за суровини).

Тој нагорен тренд се прелеа и на цените на сојата. Ова е последица на сушата што им се заканува на САД, па ризикот од намаленото производство се прелеа и на цените на суровините. Што се однесува до некои општи показатели, индексот на доларот DXY е под 103 поени, индексот S&P 500 е над 4.300 поени, а индексот на страв VIX е сè уште низок, под 15 поени. Индексот на стоки на Голдман Сакс (GSCI) во новата недела над 540 поени, а на Блумберг стоковниот индекс (BCI) над 102 поени.

Обидот за државен удар во Русија минатиот викенд беше краткотраен, што го отстранува ризикот од значителен пораст на светските цени на суровините, пред се на пченицата и енергијата.

Сега многумина на пазарот очекуваат прилив во традиционално одбранбени средства, како што се државните обврзници и доларот, како и зголемување на нестабилноста. Внимание се посветува и на цените на суровините, имајќи предвид дека Русија е еден од главните светски производители на енергија и жито. Од друга страна, BlackRock и JPMorgan Chase наводно ѝ помагаат на украинската влада да формира банка за обнова, која би можела да финансира проекти за обнова на земјата. Financial Times истакна дека во моментов реконструкцијата ќе ја чини Украина околу 411 милијарди долари, но со оглед на тоа што војната се’ уште трае, тие трошоци ќе продолжат да растат.

Продолжува зголемувањето на каматните стапки

Американските Федерални резерви  остануваат цврсти во својата политика и намера да ја стават инфлацијата под контрола. Шефот Џером Пауел нагласи дека повеќето креатори на политики веруваат дека до крајот на годината се веројатни уште две зголемувања од по четвртина поен и повтори дека има уште долг пат до враќањето на инфлацијата на целното ниво.

Прашањето е дали финансиските и стоковите пазари им веруваат на ФЕД кога велат дека нема да има намалувања на стапките оваа година? Во исто време, секретарот за финансии Џенет Јелен вели дека повеќе банки ќе мора да се спојат оваа година бидејќи сегашното ниво на каматни стапки ги уништува банките, кои држат обврзници со ниски фиксни стапки и со долг рок на траење.

Од другата страна на Пацификот, Кина продолжува да се фокусира на своите стимулации во очајнички обид да ги спречи проблемите со нејзината економија пред работите таму да се лизнат во подлабока рецесија. Кина сè уште се обидува да биде креативна за да ја поттикне својата економија, па ги намалија каматните стапки за прв пат по 10 месеци. Ова сценарио е веќе видено, нели? Прашање е само кога ќе почне да се зборува за привремена инфлација, а потоа реална инфлација и потреба од зголемување на каматите за таа да се стави под контрола?

Неделата во која повеќето централни банки ги зголемија каматните стапки, како Англија, Швајцарија, Норвешка или Јапонија, е зад нас. Сепак, со доаѓањето на летото, влегуваме во многу тивок период за макроекономски податоци и одлуки за политиките на централните банки. Работите повторно ќе се „загреат“ во септември.

Според прогнозите на Меѓународната агенција за енергија (IEA), глобалната побарувачка за нафта ќе престане да расте во следните пет години, благодарение на воведувањето на електрични возила (EV), биогорива и енергетска ефикасност.

Фјучерсите на суровата нафта „брент“ скокнаа за 1,3 отсто во понеделникот, на нешто под 75 долари/барел на бранот настани во Русија за време на викендот и загриженоста за политичката нестабилност во еден од најголемите светски производители на нафта може кој може да го кочи снабдувањето. Русија беше главен снабдувач на нафта за азиските земји, вклучувајќи ги Кина и Индија, бидејќи високите цени на енергијата ги охрабрија економиите во развој да купуваат руска нафта по намалени цени. Во меѓувреме, меѓународната референтна вредност за нафтата падна за речиси 4 отсто минатата недела, бидејќи дополнителното монетарно затегнување и острите пораки од големите централни банки влијаеја врз изгледите за глобалната економија и побарувачката за енергија.

Забавено темпо на производството и услугите во Европа

Низата податоци од напредните економии, исто така, укажаa на остро забавување на производната и услужната активност, што го наруши расположението на пазарот. Терминските  цени на природниот гас во Европа, исто така, реагираа на настаните во Русија и скокнаа над 10 отсто на 36 евра/мегават час на почетокот на новата недела.

Увозот на руски гас во ЕУ, вклучително и увозот на гас од гасоводи и LNG, значително се намали по руската инвазија на Украина, но сепак претставуваше околу 25 отсто од вкупните набавки минатата година.

Цените на природниот гас во Европа скокнаа за околу 30 отсто во јуни поради нестабилноста на снабдувањето и потоплото време што пристигна со летната сезона. Продолжени се неколку прекини на работата  на норвешките гасни полиња, а поправките се очекува да продолжат во јули. Норвешка ја замени Русија како еден од најголемите извори на увоз на природен гас во ЕУ, со околу 25 проценти. Исто така, Холандија од 1 октомври ќе го затвори најголемото гасно наоѓалиште  во Европа кај Гронинген поради опасност од потреси. Сепак, европските складишта на  гас пополнети се речиси 76 отсто, што е рекордно ниво за овој период од годината.

Сушите закана за земјоделскиот сектор

Започнува важна недела во агро светот. Во вторник (по затворањето на овој текст), по затворањето на пазарот, требаше да излезе извештајот за состојбата на пролетните култури во САД. Во петок, американското министерство за земјоделие  ќе го објави својот квартален извештај за залихи и ќе коментира за производството на клучните култури.

Сето тоа под капата на временските услови, кои навестуваат  дека ќе бидат неизвесни  во  САД во следните 15 дена. Ако сушата продолжи, прво ќе почнат да паѓаат приносите од пченка и соја. Генерално, во периодот од 1 јули до 15 август „на маса“ се речиси 500 милиони тони американска пченка и соја. Максималниот ризик од загуба на производството е 100 милиони тони. Ако се повтори времето од 2012 година, годината која е најблиску до оваа што ја имаме денес, се ризикува  загуба од  70 милиони тони, а ако се’ биде во ред, ќе има речиси рекорден род. Во моментов, на берзата на суровини во Чикаго, пченицата е околу нивото од 7,3 $/бушел, пченката е 6,4 $/бушел, а сојиното зрно од стариот род е повторно над 15 $/бушел  за прв пат од април.

На европските берзи, пченица и пченка се тргуваа за над 245 €/тон. Во ЕУ, поволни врнежи се забележани на северот на континентот, од кои најголема корист имаа Франција, Германија, Полска и Англија. Но, останува неизвесноста околу приносите. Се чини дека сувите услови се интензивираат во јули, со неповолна перспектива за главните земјоделски области во Европа.

Службата за следење на посевите на ЕУ, MARS, ги задржа прогнозите за повеќето култури блиску до просеците за пет години, но предупреди на предизвиците од мешаните временски услови во својот јунски извештај. MARS ги проценува приносите на пченица во ЕУ на 5,7 тони/хектар, додека вкупните приноси на јачмен во ЕУ се проценуваат на 4,76 тони/хектар.

Извозот на пченица од ЕУ изнесуваше  30,37 милиони тони, 11 отсто повеќе од лани. Извозот на јачмен изнесува 6,28 милиони тони наспроти 6,94 милиони тони лани. Увозот на семе од репка нагло се зголеми на 7,24 милиони тони од 5,26 милиони тони. Увозот на пченка е 25,3 милиони тони, дури 57 отсто повеќе од лани, а на соја 12,52 милиони тони, за 11,7 отсто помалку од лани.

По минатонеделната вест дека администрацијата на Бајден ќе одобри  само скромно зголемување на американските квоти за биодизел, нагло паднаа цените на маслото од соја, а потоа и другите масла, пред се палмата и канолата (а следствено падна и цената на канолата на европските берзи на суровини).

Неизвесен растот на Кина

Фјучерсите за бакар паднаа на 3,8 $/фунта, повлекувајќи се од шестнеделниот врв од 3,9 $/фунта, постигнат кон средината на минатата недела, поради загрижувачка макроекономска позадина наспроти очекувањата за побарувачка за индустриски инпути.

Кинеската влада се воздржува од задолжителни стимулации за поддршка на својот ослабен  производствен сектор, додека Федералните резерви, Европската централна банка  и Банката на Англија  се подготвени да продолжат со зголемување на каматните стапки и дополнително да го ограничат индустриското производство.

Сепак, главните играчи на пазарот продолжија да изразуваат загриженост дека понудата на бакар можеби нема  да ги исполни очекувањата за силна долгорочна побарувачка, бидејќи металот е критична суровина за транзицијата кон обновливи извори. Терминските  цени  на  челичните арматури  паднаа на 3.650 јуани/тон, продолжувајќи го нивното повлекување од двомесечниот врв од 3.783 јуани/тон постигнато  во средината на овој месец. Кинеската влада покажа извесно ниво на неволност да обезбеди стимул за нејзиниот основен сектор за недвижности, поттикнувајќи облози дека земјата можеби се обидува да му даде приоритет на својот услужен сектор и ги натера Goldman Sachs и S&P да ги намалат своите прогнози за БДП на Кина.

Претходните повици за стимулација дојдоа по низата слаби економски податоци од втората по големина економија во светот, како одраз на слабата побарувачка во градежниот и инфраструктурниот сектор коишто интензивно користат  челик.

 Новите заеми во јуани изнесуваа 1,36 трилиони јуани  во мај, што е далеку под пазарните очекувања од 1,6 трилиони јуани, додека индустриското производство забави повеќе од очекуваното, а увозот се намали трет месец по ред. Загрижувачкиот моментум го натера Пекинг да размислува за намалување на производството на челик за 2,5 проценти оваа година.