Стопанската комора со список барања до Владата во врска со енергетската криза – алармираат за колапс на компаниите

Владата мора да најде избалансирани решенија, кои ќе му овозможат на бизнис-секторот да преживее, сметаат во Стопанската комора на Северна Македонија.

Во овој момент нема поголем проблем за македонската економија од проблемот со цената на струјата, сметаат од Стопанската комора на Северна Македонија.

„Пред мене имам конкретни податоци за сметката за струја на една компанија членка на Комората. Иако во јули годинава компанијата потрошила помалку струја од јули минатата година, сметката за струја годинава ѝ е речиси шестпати поголема во однос на јули минатата година. Лани за јули платила околу 1 милион денари, а годинава за јули – 6 милиони денари. Кој бизнис-сектор ќе го издржи ова и до кога?“ посочи м-р Зоран Јовановски, потпретседател на Стопанската комора.

Владата мора да најде избалансирани решенија, кои ќе му овозможат на бизнис-секторот да преживее, сметаат во најголемата и најстара бизнис комора во Македонија. „Ако не се случи тоа и ако многу фирми се затворат, тогаш и многу работни места ќе се изгубат. Ако луѓето останат без плата, нема да можат да ја платат сметката за струја, колку и да е таа субвенционирана од Владата. “, вели Јовановски.

Во прилог е списокот на барања што деновиве ги упати Комората до Владата со цел ублажување на кризата со цената на струјата. Ви го пренесуваме интегрално:

1. Потребно е да се зголеми домашното производство и искористат сите можни ресурси.
   1. Набавката на јаглен и мазут за ТЕЦ Неготино да има апсолутен приоритет веднаш.  За да може да се обезбедат нови количини на мазут потребно е да се пушти продажбата на слободен пазар, односно да се тргне од листата на регулирана цена, за да не се случи недостиг на пазарот.
   2. ТЕ-ТО да биде во функција цела година, бидејќи многу важно да се има домашно производство не само во услови за да има стабилност туку и за услови доколку се случи затворање на границите и на cross border протокот (преку граничниот проток на електрична енергија). Во спротивно ќе се случат рестрикции што негативно ќе се одрази на континуирано производство на домашната економија.
   3. 40 до 45 мегавати фотоволтаици што се инсталирани и/или се инсталираат, сеуште чекаат на приклучок на мрежа. Се бара ЕВН и сите субјекти кој што се одговорни да ги приклучат во најбрз можен рок, бидејќи нема економска оправданост да има инсталирани фотоволтаици а истите да не се ставени во функција само затоа што не се приклучени на мрежата.

2. Владата да ја врати Уредбата која беше во функција во услови на прогласена кризна состојба со која целокупната произведена енергија од обновливи избори беше насочена само за индустријата. Тоа беше и единствена мерка за поддршка на индустријата во делот на набавка на енергенси со поповолни услови. Со укинување на таа Уредба енергијата произведена од обновливи извори наменета за индустријата се намали за цели 8 процентни поени и сега изнесува од 6% до 7%, што значи со губењето на енергија од обновливите извори за потребите на индустрија производните трошоци на компаниите ќе растат.

3. Се бара измени во Законот за градба, со цел легализирање на индустриски капацитети/објекти само со Г намена (за незагадувачка индустрија), кои се изградени согласно веќе донесените урбанистички планови и имаат основни проекти, но немаат дозвола за градба од повеќе објективни причини.

4. Регулаторна комисија за енергетика да припреми Правилник за организирање дистрибутивни мрежи.

4.1. Со зголемување на инсталираната моќност од фотоволтаиците ќе настане потреба од градење на 110 киловолтни трафостаници а на тие ќе има можност да се приклучат и други производители.

4.2. Да се спречат злоупотребите на стопанските субјекти кои се префрлаат на универзален снабдувач а при тоа ги исполнуваат условите да бидат на слободен пазар. Тоа е работа на Регулаторна комисија за  енергетика, која при вака констатирани злоупотреби треба да му даде налог на ЕВН истите да се прекинат, бидејќи со таквата злоупотреба се прават две штети. Прво се ставаат економските субјекти во нерамноправна положба и второ непотребно се оптоварува ЕСМ. 

Бидејќи овие заклучоци се донесени и изградени во текот на месец јули, а сегашната ситуација е подраматична (тоа го покажуваат сметките за струја кои ги добиваат компаниите овие денови и раст на цената на струјата на берзата) Комората смета дека фокусирањето на ова прашање мора да има апсолутен приоритет бидејќи се погласни се предупредувањата од компаниите дека без државна поддршка тие немаат друга алтернатива освен да го редуцираат производството, бројот на вработените и економската активност, да не зборуваме дека инвестиционите активности ке станат мисловна именка.

И досега за одредени прашања сме имале различни ставови, некогаш сме наоѓале заеднички јазик, некогаш не, но ова прашање добива такви димензии, ако не изградиме заеднички став може да доведе до состојба од која враќањето на нормалното функционирање на компаниите ќе биде невозможно.